SEYFİ ÇELİKKAYA
Yağışlar nedeniyle bu yıl bal hasadına geç başlayan arıcılar, verimin yüzde 50 civarında düştüğünü ifade etti. Yozgat Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Hasan Ali Karaca, arıcıların borçlarını ödeyebilmek için ürettiği balını maliyetinin altında 100 liraya kadar satmak zorunda kaldığını belirterek, “Bir ay içerisinde dört defa şekere zam gelmesini ben anlam veremiyorum” dedi.
Yozgat’ta ekonomik dalgalanmalara bağlı artan girdi maliyetleri ve aşırı yağışlar nedeniyle bal veriminin yüzde 50 oranında düşmesi arıcıları zor durumda bıraktı. Bazı arıcılar artan maliyetler nedeniyle üretim faaliyetlerini durdururken, her şeye rağmen üretime devam eden bazı arıcıların da borçlarını ödeyebilmek için ürettikleri balı maliyetin altında satmak zorunda kaldıkları belirtildi.
Sürekli artan maliyetlere rağmen bal üretimine devam eden arıcılar, artan maliyetleri fiyatlara yansıttıklarında ortaya çıkan sahte bal üreticilerinin ucuza sattıkları ürüne talebin arttığına dikkat çekerek, denetimlerin yetersiz olmasından yakındı. Önceki yıllarda Yozgat’a gelen gezginci arıcı sayısında da düşüş oldu. Önceki yıllarda 250 civarında gezginci arıcının geldiği Yozgat yaylalarına bu yıl 90 civarında arıcının geldiği, nakliye ücretinin yüksek olmasının gezginci arıcıları olumsuz etkilediği kaydedildi.
“YAKLAŞIK YÜZDE 50’YE YAKIN DÜŞÜŞ OLDU”
Yozgat Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Hasan Ali Karaca, 2004 yılında kurulan birlik başkanlığına devam ettiğini, 1978’de başladığı bal üretimini sürdürmeye başladığını bildirdi. “Bu seneki bal verimi ve arı durumları pek iç açıcı değil” diyen Karaca, “Haziran, temmuz, ağustos aylarında aşırı bir yağış oldu. Bu yağıştan dolayı arı güneş göremedi ve açan çiçeklerde de nektar ve polen olmadığından dolayı arı gelişimi gecikti ve olmadı. Verimde yaklaşık yüzde 50’ye yakın düşüş oldu. Geçen sene 30 kilo alınan kovandan bu sene 20-25 kilo ancak alınır. Tam doldurmadı kovanı. Çıtaları tam sırlatamadık” dedi.
Bazı insanların borçlarından ve sıkıntılarından dolayı 100 liraya kadar bal sattıklarını aktaran Karaca, “Bazısı da diyor ki; benim balım çok kalitelidir veya ihtiyacım yoktur, 300, 200, 250 liraya satıyor. Bir istikrar yok burada. Ama ortalama şu anda 150-130 lira arasında gidiyor. Normalde 250 lira, 200 liranın üzerinde olması lazım, kurtarabilmesi için. Bizim bu işten bir gelir getirebilmemiz için 200 liranın üzerinde veya 200 lira olması lazım” diye konuştu.
“BU VATANDAŞ GÜZ BESLEMESİNİ NEYLE YAPACAK?”
Maliyetlerin çok yüksek olduğuna vurgu yapan Yozgat Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Karaca, açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Geçen sene biz 60 liraya aldığımız peteğin kilosunu bu sene 150 liradan aldık, şu andaki petek fiyatları 150 lira. Bunun bahar beslemesindeki şekeri geçen sene 400 liraya aldığımız şekeri bin 210 liraya aldık. Her şey öyle, ilaçlar bir ayrı alem. Çıtanın tanesini biz 4 liradan, 4,5 liradan aldık, 15 liraya kadar çıktı. Bir ay içerisinde dört defa şekere zam gelmesine ben anlam veremiyorum. Şekere zam geldi, üç ay bir ertelenir. Her hafta her hafta geldi. Şu anda bin 500 liraya kadar şeker çıkmış. Bu vatandaş güz beslemesini neyle yapacak? Kek yapacağız, bu arıyı kışa sokmamız için beslememiz gerekiyor. En az 20 kilo, 15 kilo şeker vermemiz lazım. O zaman bizim maliyetimiz, balın maliyeti tamamen uçtu gitti, durum bu yani.”
Yozgat genelinde il genelinde 592 kayıtlı arıcının bulunduğunu, bunun 395’nin birlik üyesi olduğunu aktaran Karaca, il genelinde 37 bin kovanını bulunduğunu, geçen yıllarda 200-250 civarında gezici arıcı gelmesine karşılık bu yıl 90-100 civarında gezgincinin geldiğini bildirdi.
“ELİNDE BALI FAZLA OLANLAR 100 LİRAYA VERMEK MECBURİYETİNDE KALIYOR”
Birlik Başkanı Karaca, açıklamasını şöyle tamamladı:
“Ekonomik sıkıntılardan, gerçekten bir fazla bir getirisinin olmadığından dolayı onlarcası arıcılığı bıraktı. Bir kamyon tutuyor buraya getiriyor, 60-70 bin lira. Antalya'ya götürecek 100 bin lira. Orada tabi maliyeti var. Onun orada kira yerleri var. Adam gittiği yerlerde koyacak yerlerine kira veriyor. O da çok önemli, onlar da var. Bundan dolayı arıcılığı bırakıyorlar. Bir de para etmiyor, istikrarsız bal satışı, 100 liraya bal veriyor, 300 liraya bal veriyor. Ondan dolayı büyük bir sıkıntı var. Elinde balı fazla olanlar 100 liraya vermek mecburiyetinde kalıyor. Çünkü borcu gelmiş adamın. Taksiti gelmiş, vermesi gereken borçları var. Elinden çıkartmadığı zaman ne yapacak, borçlu çevirecek. Mecburiyet karşısında 100 liraya mal veriyor.”
“DENETLEME YOK, DENETLESİNLER”
Yozgat’ın Evcik köyünde arıcılık yapan Yozgat Arı Yetiştiricileri Birliği Başkan Yardımcısı Ali Sarı da şöyle konuştu:
“Yağmur fazla olduğu için soğuk olduğu için arılarımız çalışamadı. Çiçekleri devamlı yıkadı yağmur. O şartla arı devamlı oğula gitti. Oğula gittiği için bal oranı olmadı. Oldu ama yüzde 40, yüzde 50 düşüş oldu. Arılar istediği kadar çalışamadı. İstediği kadar nektar, polen getiremedi. Bu sene bayağı bir zor durumdayız. Devlet bize arıcı olan arkadaşlarla pek ilgilenmiyor. Sahte ballar, glikoz, şekerler, bayağı bir sahteler çıktığı için, vatandaş ora ucuz olduğu için, o bal ucuz olduğu için üreticiden almıyor, almak istemiyor. Ben üreticiyim, gelsin benden bal alsın, gönül rahatlığı ile yesin. Pazarlarda satılan glikoz balları kesinlikle satılmasını istemiyoruz. Denetleme yok, denetlesinler. Numune alsınlar, tahlillerini yaptırsınlar ve hangisinde tahlil bozuk çıktıysa yazsınlar cezayı. Biri de ben isem bana da yazsınlar. Alsınlar numuneyi arıcıyı desteklesinler. Arının görmediği balı getirip de pazarlamasınlar. Arı görmeden bal yapılıyor. Bizim üreticimiz para kazanamıyor. Sahte bal alıp da çoluğu çocuğu zehirlenmesinler, ucuz diye. Üreticiden alsınlar, rahatlıkla yesinler.”