Yeni senede zam fırtınası sürüyor. 2022’ye gireli sadece 3 gün olmuşken, birçok ürüne zam yapıldı. Akaryakıttan doğal gaz ve elektrik faturasına, araç muayenesinden araç sigortasına dek bir çok ürünün fiyatı zamlandı. Yeni senenin son zammı ise sigara ve alkolden alınan Özel Tüketim Vergisi’ne (ÖTV) yapıldı.
Sigara ve alkole aralık ayında peş peşe zamlar yapılmıştı. Yeni senenin ilk iş gününde ise ÖTV zammına gidildi. Sigara ve alkolden alınan ÖTV yüzde 47 zamlandı.
Akademisyenlerin ve ekonomistlerin meydana getirdiği Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG), Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıklamasından önce, hesapladığı Aralık ayı enflasyonunu açıkladı.
ENAG verilerine göre enflasyon Aralık ayında aylık yüzde 19.35 yükseldi.
ENAG’a göre enflasyondaki 12 aylık artış ise yüzde 82.81 olarak hesaplandı.
ENAG NEDİR?
Ekonomist Prof. Dr. Veysel Ulusoy tarafından kurulan ve bir grup akademisyen tarafından Türkiye’deki enflasyonun saatlik, günlük ve aylık olarak duyurulması için kurulan Enflasyon Araştırma Grubu’dur.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, geride bıraktığımız ay, yazım ve çizim kağıtlarındaki fiyat artışını yüzde 59 ile patlıcan, yüzde 49,76 ile salatalık takip etti.
Aralık 2021’de fiyatı en fazla artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 44,08 ile buğday unu, yüzde 43,87 ile margarin, yüzde 38,39 ile benzinli otomobil yer buldu.
En fazla fiyat düşüşü ise geride bıraktığımız ay yüzde 29,47 ile karnabaharda yaşandı. Bu ürünü, yüzde 16,32 ile portakal, yüzde 10,27 ile kıvırcık, yüzde 8,02 ile kırmızı turp, yüzde 7,33 ile ayva izledi.
Araç muayenede yeni tarife, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren uygulamaya konuldu. 1 Ocak itibariyle geçerli olmak üzere yeniden değerleme oranında artırılan tarifeye göre araç muayene ücretleri KDV dahil 258 lira ila 685 liraya yükseldi.
YÜZDE 36,20’LİK ARTIŞ
Karayolu Taşıma Kanunu ve Karayolu Trafik Kanunu ile bu kapsamdaki yönetmeliklerde düzenlenen belge, ceza ve muayene ücretleri 2022 senesi için yeniden düzenlendi. Söz konusu ücretlerde, Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 2022 yılı için belirlenen yüzde 36.20’lik yeniden değerleme oranında artışa gidildi.
700 TL’YE DAYANDI
Katma Değer Vergisi (KDV) dahil muayene ücretleri; otobüs, kamyon, çekici ve tankerlerde 503,86 liradan 685,58 liraya, otomobil, minibüs, kamyonet, özel amaçlı taşıt, arazi taşıtı, römork ve yarı römorklarda 372,88 liradan 507,40 liraya, traktör, motosiklet ve motorlu bisikletlerde 189,98 liradan 258,42 liraya yükseldi.
Yeni yılın ilk kabine toplantısı yarın yapılacak. Toplantıda, başta işçi, memur ve emekliler olmak üzere milyonlarca kişiyi ilgilendiren aralık ayı enflasyon rakamı, TÜİK tarafından yarın açıklanacak. Aralık ayı enflasyonuyla 2021 yılının temmuz-aralık dönemine ait enflasyon oranı da netliğe kavuşacak.
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında toplanacak kabine toplantısında ekonomi, dış politika ve koronavirüs pandemisindeki son gelişmeler ele alınacak.
ERDOĞAN AÇIKLAMA YAPACAK
Toplantının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklama yapması bekleniyor.
Türkiye‘de yurttaş yeni yıla büyük zamlarla girdi. Elektrik tüm tüketici gruplarında yüzde 50 ila yüzde 125 aralığında zam yapıldı. Bunun yanı sıra doğalgaza da ocak ayı için mesken tarifesine yüzde 25, sanayi aboneleri için geçerli tarifeye yüzde 50 ve elektrik üretim amaçlı tarifeye yüzde 15 zam geldi.
Rekor zamların bedeli vataşın belini büktü. Zamlarla birlikte 4 kişilik bir ailenin elektrik faturası 210,6 TL’den 370,8 TL’ye çıktı. Aylık doğalgaz faturası ise illere göre değişiklik göstermekle birlikte 212-244 TL aralığında yükseldi. Bununla birlikte su, telefon ve internet faturaları da eklenince aylık fatura gideri 4 kişilik bir ailede toplam 1000 TL’yi buluyor. Bu tutar 2021 yılında 760 TL civarındaydı.
Sözcü’den Gamze Bal’a konuşan EMO Yönetim Kurulu Üyesi Olgun Sakarya ve TMMOB Makina Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu Başkanı Oğuz Türkyılmaz faturalardaki son durumu anlattı.
Türkyılmaz’ın aktardığına göre, 1 Ocak 2022 itibarıyla elektrik, doğalgaz, su, telefon ve internet faturalarının toplamı İstanbul’da ikamet eden bir aile için 997,69 TL’ye yükseldi. Bu tutar 2021 yılında 760 TL civarındaydı.
EMO Yönetim Kurulu Üyesi Olgun Sakarya , 230 kilovatsaatlık ortalama bir tüketim için yurttaşın ödediği tutarın 2021’de 210.6 TL iken, son zamlarla 370.8 TL’ye fırladığını kaydetti.
2016’da 94.8 TL’ydi
Sakarya’nın hesaplamalarına göre 4 kişilik bir ailenin elektrik faturasına ödediği tutar 2016’da 94.8 TL iken bu tutar 2017’de 94.7 TL, 2018’de 137.3 TL , 2019’da 163.2 TL, 2020’de 183.4 TL ve 2021’de de 210.6 TL’ye ulaştı.
İşçi, memur ve emeklinin gözü yarın açıklanacak aralık ayı enflasyonunda. Milyonların beklediği enflasyon rakamı yarın TÜİK tarafından açıklanacak aralık ayı verisiyle netleşecek. TÜİK’in yarın saat 10.00’da duyuracağı veri ile milyonların maaş zammı belli olacak ve milyonlarca yuttaşın geliri doğrudan ve dolaylı olarak etkilenecek.
MEMURA REFAH PAYI GÜNDEMDE
Başta işçi, memur ve emekliler olmak üzere milyonlarca kişiyi ilgilendiren aralık ayı enflasyon rakamı yarın netleşecek. Kamu Görevlileri Hakem Kurulu, 5. Dönem Toplu Sözleşmesi’nde (2020-2021) 4 milyon memur ve 2 milyondan fazla memur emeklisi için 2021 senesinde 3+3 zam kararı almıştı. Buna kapsamda, memur maaşlarına yüzde 3’e ilave enflasyon farkı da uygulanacak. Bu zammın üzerine, memur konfederasyonlarının 2021 yılında ekonomideki dalgalanma sebeiyle talep ettiği refah payının da gündeme gelmesi bekleniyor. Bu hesaplama, aynı sözleşme kapsamındaki memur emeklileri için de geçerli olacak.
Yaklaşık 8,5 milyon emekli ve hak sahibinin aylıkları da bu yılın ikinci 6 ayına ait açıklanacak olan enflasyon rakamıyla netleşecek. İşçi ve Bağ-Kur emeklilerinin aylıkları, 6 aylık enflasyon oranında zamlanacak. Kamu kurum ve kuruluşlarındaki 700 binden fazla işçinin ücretlerine de 2021 Yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Protokolü’ne göre, 2021’in ikinci 6 ayında yüzde 5 artı enflasyon farkı oranında zam yapılacak.
TEMMUZ-KASIM DÖNEMİ ENFLASYONU YÜZDE 10,4
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, 2021 yılının ilk altı ayında (ocak-haziran) enflasyon oranı yüzde 8,45 olmuş, böylelikle memur ve memur emeklileri için bu dönemde yüzde 5,45 düzeyinde enflasyon farkı ortaya çıkmıştı. Temmuz-kasım döneminde ise enflasyon yüzde 10,4 oranında gerçekleşmişti. Aralık ayı enflasyonuyla 2021 yılının ikinci 6 aylık dönemine ait enflasyon rakamı netleşecek.
Yeni yılda yurttaş yine zam haberlerine uyandı. Elektrik, doğalgaz derken yeni yılda bir zam da Osmangazi Köprüsü’nden geçişlere geldi. Geçen sene otomobil geçişleri için alınan ücret 147.5 TL’den 184.5 TL’ye yükseldi.
YÜZDE 25 ZAM GELDİ
Geçtiğimiz yıl, Osmangazi Köprüsü’nden geçiş ücreti 147,5 TL iken, yeni yılla birlikte bu rakam yüzde 25 arttı ve 184.5 TL oldu. Bu da yüzde 25 zamma karşılık geliyor.
Türkiye depozito uygulamasına geçiyor. Bugün itibarıyla yeni bir dönem başladı. Doğayı korumak ve çevre kirliliğini azaltmak için uygulanan ‘ücretli poşet’ uygulamasının ardından kâğıt, plastik ve metal kullanılarak yapılan ambalajlar için Depozito Sistemi devreye girdi.
Depozito Sistemi kapsamında alışverişte aldığı ürünün fiyatına ek olarak bir depozito bedeli ödeyecek olan vatandaşlar, kullandıkları veya tükettikleri ürünün ambalajını iade ettiklerinde depozito bedelini geri alacak. Yeni uygulamaya göre ürünlerini depozitolu ambalajlar ile piyasaya sürenler, belirlenen çerçevede bir depozito sistemi kuracak. Ayrıca, depozito uygulama planı belirleyerek ve bunu Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının onayına sunacak. Uygulamanın başlamasıyla birlikte ürünü piyasaya sürenler, tahsil edilen ve geri ödemesi planlanan bedellere ilişkin mali kayıtları tutacak. Bu kayıtlar çerçevesinde depozito bedeli tahsil edenler borçlu sayılırken, vatandaşlar da alacaklı kabul edilecek. Bu arada Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı da Türkiye Çevre Ajansı eliyle ürünlerin satışından, geri dönüşümüne kadar süregelen tüm aşamaları takip edecek.
1 MİLYON TON ATIK
Devreye giren depozito uygulamasıyla yıllık 1 milyon ton ilave atığın çevreye dağılmasının önüne geçilmesi bekleniyor. Bu yolla çevre korunurken, karbon emisyonunun 260 bin tondan fazla azaltılması öngörülüyor. Atıkların çöp olmadan endüstrinin hammadde tedarikine destek sağlaması ve dönüşümde yeni istihdam öngörülürken, tüm aşamalarıyla ekonomiye yılda 4 milyar lira katkı sağlanması planlanıyor. Şu ana kadar sadece Sıfır Atık uygulaması ile 24.2 milyon ton atık ekonomiye kazandırılırken, 3 milyon ton sera gazı salımı engellendi ve 265 milyon ağaç kesilmekten kurtarıldı.
Geçtiğimiz haftalarda 18 liraya kadar yükselen dolar kuru, CumhurbaşkanıErdoğan‘ın “kur korumalı TL mevzuatı” açıklamasının ardından 11 liraya kadar geri çekilmişti.
Vatandaşlar Eylül ayında 8 lira civarında olan doların 11 liraya “düşmesini” davul ve zurnalarla kutlamıştı.
Dolar ve euro kurları bu haftaya yükselişle başladı. Bugün sabah saatlerinde dolar 13,45 liraya kadar yükseldi. Euro ise yeniden 15 lirayı geçti.