Kategori: Ekonomi

Dö

viz piyasalarındaki aşırı hareketlilik sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla son verilen dövizle alım, satım ve kiralama işleminde taraflara tanınan 1 aylık süre bugün sona eriyor.

Dövizle alım, satım ve kiralamaya son

13 Eylül’de Resmi Gazete’de yayımlanan “Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar” ile menkul ve gayrimenkul alım satım, taşıt ve finansal kiralama dahil her türlü menkul ve gayrimenkul kiralama, leasing ile iş, hizmet ve eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılamayacak.

Türkiye’de yerleşik kişileri kapsıyor

Uygulama, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen haller dışında,Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında yapacakları sözleşmeleri ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini kapsıyor. İhracatçılar, leasing, havacılık ve yabancı şirketler ise düzenlemeden istisna tutulacak.

Bugün sona eriyor: Cezası 50 bin TL

Düzenlemenin hayata geçirilmesi için tanınan 30 günlük süre bugün sona eriyor. Yarından itibaren uygulama kapsamına giren ve sözleşmelerini Türk Lirası’na çeviremeyenlere yönelik 50 bin liraya kadar ceza söz konusu olabilecek.

Dolarda 3,77 üzerinden TL’ye geçiş olacak

Sözleşmelerde Türk Lirası’na geçişte mutabakata varılamazsa 2 Ocak’taki Merkez Bankası efektif satış kuru esas alınacak. Bu da dolar için kur 3,77, euro için 4,54 olacak. Taraflar anlaşırsa, farklı bedeller üzerinden de TL’ye geçiş yapabilecekler.

Sadece AVM tarafında 10 milyarı bulacak

Türkiye’de 400’ye yakın AVM’de 63 binden fazla kiracı olduğu biliniyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatı sonrasında sadece AVM tarafında TL’ye geçişin 10 milyar lirayı bulması bekleniyor.

Kiracılarına jest yaptı

Sürenin bitmesine sayılı saatler kala Akiş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı, Akmerkez Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı ve Highway Outlet Alışveriş Merkezi kira sözleşmesinde Türk Lirası’na geçtiğini kamuoyuna duyurdu. Highway Outlet AVM yönetimi euro olarak sözleşmesi bulunan kiracılarının sözleşmelerini mevcut kurun çok gerisinde olan 3,60 üzerinden Türk Lirası’na çevirme kararı alarak kiracılarına büyük bir jest yaptı.

ürkiye’nin dış ticaret açığını tek başına yıllık en az 1,5 milyar dolar azaltması öngörülen ve özel sektör tarafından tek noktaya yapılan en büyük yatırım olan STAR Rafineri, 7 yıllık yapım sürecinin ardından açılışa hazırlanıyor. 

Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi-SOCAR’ın Türkiye yatırımları içinde önemli paya sahip rafineri, 19 Ekim’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in katılımının öngörüldüğü törenle hizmete açılacak.

İzmir’in Aliağa ilçesindeki PETKİM kampüsü yanında 2011 yılında inşaatına başlanan rafineri, 2 bin 860 dönüme yayılan 3 iskelesi ve 20 üretim tesisiyle bir organize sanayi bölgesiyle aynı büyüklüğe sahip.

Yıllık 10 milyon ton ham petrol işleme kapasiteli tesis, zorlu coğrafi yapı nedeniyle 3 teras üzerine kuruldu. Yapımında 17 milyon metreküplük hafriyat çalışmasının yapıldığı rafineride 250 bin ton ile yaklaşık 20 Eyfel Kulesi yapacak kadar çelik, 400 bin metreküp ile küçük bir kasaba kuracak kadar beton ve Türkiye’yi 4 kez dolaşacak uzunlukta kablo kullanıldı.

En büyük yük transferi

STAR Rafineri’nin yapım süreci, aynı zamanda Türkiye’de elleçlenen en büyük yükün transferine de sahne oldu. Tesis için getirilen bin 200 ton ağırlığındaki tek parçalı reaktör, 2 bin tonluk vinç marifetiyle toplam 2 ayda monte edilerek devreye alındı.

Türkiye’de ilk kez rafineri petrokimya entegrasyonunu kuran tesis, toplam yaklaşık 6,3 milyar dolara mal oldu.

İnşaatında ortalama günlük 10 bin işçinin çalıştığı tesiste geçen yıl kasım ayında bu rakam 19 bin 500’e yükseldi. Tesis açıldıktan sonra ise rafineride doğrudan bin 100 kişi istihdam edilecek.

Dizelde ithalat oranı yüzde 40’ın altına inecek

SOCAR Türkiye’nin iştiraki STAR Rafineri’nin Genel Müdürü Mesut İlter, AA muhabirine yaptığı açıklamada, SOCAR’ın Türkiye için öngördüğü 19,5 milyar dolarlık yatırım planının önemli bir parçası olan tesisin 19 Ekim’de düzenlenecek açılış törenine, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in katılımının beklendiğini ifade etti.

Deneme ve test üretimi süreci devam eden tesisin ocak ayı itibarıyla 10 milyon tonluk kapasiteye çıkacağını, PETKİM’in önde gelen ham maddeleri olan NAFTA, reformat ve karışım ksilen ihtiyacının tamamını karşılayacağını aktaran İlter, diğer kapasitelerle ilgili şu bilgileri verdi:

“STAR Rafineri, petrokimya ham maddesinin yanında ülke için stratejik öneme sahip dizel, jet yakıtı ve LPG gibi ürünlerle de ekonomiye önemli ölçüde katkı verecek. Türkiye’de dizel tüketimi her sene yüzde 7-8 artıyor. Geçen yıl 10,5 milyon tonluk bir üretim oldu ancak tüketim 24 milyon ton civarına ulaştı. Bunun 13 milyon tonu ithalatla karşılandı. Yani geçen yıl tükettiğimiz dizelin yüzde 56’sını ithal etmişiz. STAR Rafineri, 5 milyon tonluk dizel üretim kabiliyetiyle ithalat oranını yüzde 40’ların altına düşürecek.

Jet yakıtında da İstanbul Yeni Havalimanı ve turizm sektöründeki büyümeyle birlikte tüketimin hızla artacağı öngörülüyor. STAR Rafineri, 1,6 milyon tonluk üretimiyle Türkiye’nin tüm jet yakıtı ihtiyacını karşılayabilecek.

Türkiye’nin yıllık 3,7 milyon ton LPG tüketimi var ve bunun da yüzde 80’ini ithal ediyoruz. STAR devreye girdiğinde ithalat oranı yüzde 70’e düşecek. Yine bir yan ürün olan petrol kokta da yıllık 700 bin tonluk kapasite çimento sektörünün ihtiyacı için yapılan ithalatı azaltacak. Tüm bunları üst üste koyduğumuzda STAR Rafineri’nin devreye girmesiyle birlikte dış ticaret açığında yıllık yaklaşık 1,5 milyar dolarlık azalma olacağını hesaplıyoruz. Bu minimum rakamdır, petrol fiyatlarına bağlı olarak daha yukarıya gideceğini düşünüyorum.”

Avrupa’nın en moderni

Rafinerinin her yıl petrol fiyatlarına bağlı olmakla birlikte 6-8 milyar dolarlık bir ticaret hacmi oluşturacağını aktaran İlter, Türkiye’de ilk kez rafineri petrokimya entegrasyonunu kuran yatırımın Avrupa’nın en modern tesisi olduğuna işaret etti.

Tesiste ham petrolün siyah ürün elde etmeden doğrudan yüksek katma değerli ürünlere dönüştürüleceğini, bu özelliğiyle Avrupa’da 3 rafineriden biri olduğunu kaydeden İlter, şunları kaydetti:

“Türkiye’de özel sektörün tek noktaya yaptığı en büyük yatırım olma özelliği taşıyan rafineri, Azerbaycan’ın Türkiye ile kardeşliğine verdiği önemin bir göstergesi ve dışarıya karşı da bu açıdan verilmiş önemli bir mesaj olacak. Yatırımların azaldığı bir dönemde devreye alınan bu yatırım SOCAR’ın ve Azerbaycan’ın Türkiye ekonomisine olan güvenini de gösteriyor.”

TEI, Savunma Sanayii Başkanlığı ile 2012’de imzaladığı sözleşme ile Operatif İHA Motoru Geliştirilmesi Projesi’ne başlamıştı. Türk mühendisleri tarafından tasarlanan motor ilk yer testine Ocak 2017’de girdi. Bu süreç içinde 3 bin saatten fazla test başarıyla tamamlandı. Motor, 20.000 bin feet yani yaklaşık 6 bin 600 metre yükseklikte 170 beygirlik güç sağladı.

Mevcut motora göre çok daha az yakıt sarfeden turbodizel motorun önümüzdeki yılın ikinci yarısında tüm kalifikasyonunun tamamlanması hedefleniyor.

Akıncı 5 ton ağırlığında

Baykar tarafından geliştirilen ve çift motorlu olarak tasarlanan Akıncı, 24 saat havada kalabilecek. Akıncı Taarruz İnsansız Hava Aracı, geçtiğimiz haziran ayında imalat bandına girmişti. Servis irtifası 40 bin feet olarak planlanan Akıncı, toplam 5 ton ağırlığa sahip olacak. 1,5 ton faydalı yük taşıyabilecek. Kanat açıklığı 20 metreye kadar çıkacak Akıncı’da uydu haberleşmesi için SAT-COM sistemi yer alacak. Böylelikle aracın menzili çok daha uzatılabilecek.

ANKA’da uçacak

PD170’in önümüzdeki günlerde TUSAŞ tarafından tasarlanan ve TSK’da kullanılan ANKA-S İnsansız Hava Aracı’nda uçuş testlerine başlıyor. PD170, mevcut Alman orjinli motorun yerini alacak. Yer testlerinden başarıyla çıkan sistemin ilk uçuşunun ardından TUSAŞ’ın gerçek uçuş testleri başlayacak. Bu aşamanın da tamamlanması sonrasında motorun önümüzdeki yıl içinde Türk Silahlı Kuvvetleri’nin envanterine girmesi bekleniyor

erkez Selçuklu ilçesindeki Akınsoft yazılım firması, 154 kişilik mühendis ekibiyle ürettiği Kurumsal Kaynak Planlama (ERP), e-ticaret, pazarlama, muhasebe, elektronik faturalandırma, insan kaynakları ve müşteri ilişkileri gibi yazılımları Avrupa, Afrika, Asya ve Amerika kıtasında pek çok ülkeye ihraç ediyor.

Akınsoft Yönetim Kurulu Başkanı Özgür Akın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 23 yıldır birçok sektöre hitap eden yazılımlar ürettiklerini söyledi.

Şirket gelirlerinin büyük kısmının yazılımlardan elde edildiğini dile getiren Akın, “ERP, e-ticaret, pazarlama, muhasebe, elektronik faturalandırma, insan kaynakları, müşteri ilişkileri, stok planlaması, dağıtım kaynaklarının planlanması, tedarik zincirini ve üretim hattını kontrol etme ve tekliflendirme gibi yazılımlar ihraç ediyoruz.” dedi.

Bayilik ağlarının çok güçlü olduğunu belirten Akın, şöyle devam etti:

“Türkiye’de 81 ilde 2 binin üzerinde bayimiz var. 4 kıtada 28 ülkeye 7 dilde ürettiğimiz yazılımları ihraç ediyoruz. Bunların başında ABD, İngiltere, Almanya ve Fransa geliyor. Buralarda da bayiliklerimiz var. Yine Azerbaycan ile ilişkilerimiz çok iyi, sıkı bir ticaretimiz var.” 

“Türkiye’de kriz yok, gelişen bir ekonomi var”

Akın, kısa süre içinde dünyanın birçok yerinde bayilik açmayı hedeflediklerini dile getirerek, şunları kaydetti:

“Afrika ve Uzak Doğu ülkelerine ihracatımız devam ediyor. Ekranlarda söylendiği gibi Türkiye’de kriz yok, bilakis gelişen bir ekonomi var. Biz her geçen gün istihdamımızı artırarak çalışma alanlarımızı geliştiriyoruz. Bunu da 154 kişilik ekibimizle yapıyoruz. Bu gelişim tüm hızıyla sürecek. Pazarımız da giderek büyüyor ancak bazı ülkelerde dil desteği ve uyum problemleri yaşayabiliyoruz. Bunları da yaptığımız çalışmalarla çözüyoruz. Çok güzel gelişmeler var. Yüksek teknoloji artık ülkemizde üretiliyor ve benimseniyor. Bu konuda da dünya standartlarını yakalamış durumdayız. Türkiye’de nasıl 81 ilde 200’ün üzerinde bayimiz varsa, yakın bir zamanda 200 ülkede de bu şekilde her tarafta yazılımlarımızın kullanılacağı çalışmalar yürütüyoruz. İnşallah buna çok kısa sürede ulaşacağız.”

Dünya teknoloji konusunda ilerlerken yazılımın bu teknolojinin çekirdeği olduğuna dikkati çeken Akın, “Tüm meslekler buna hazır olmalı. Çünkü teknolojiyle kendini geliştirmeyen meslekler yok olmaya mahkumdur.” değerlendirmesinde bulundu.

uslararası yatırım şirketi Virgin Group, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı olayının ardından Suudi Arabistan’la yapılması planlanan 1 milyar dolarlık yatırım projesini askıya aldığını duyururken, uluslararası ulaşım şebekesi şirketi Uber ise Riyad’da yapılacak bir konferansa katılmayacağını açıkladı.

CNN’de yer alan habere göre, Virgin Group’un kurucusu İngiliz iş adamı Richard Branson, yaptığı açıklamada Kaşıkçı’nın kaybolmasıyla ilgili iddialar doğru çıkarsa Batılı ülkelerin Suudi Arabistan yönetimiyle iş yapma tutumunu tamamıyla değiştireceğini belirtti.

Suudi yetkililerden Kaşıkçı’nın kaybolmasıyla ilgili bilgi istediklerini ifade eden Branson, Suudi Arabistan’la yapmayı planladığı projeyi askıya aldıklarını kaydetti.

Suudi Arabistan Krallığı, geçen yıl Virgin Galactic ve Virgin Orbit’e 1 milyar dolarlık yatırım yapmayı planladığını açıklamıştı.

Uber’den konferansa katılmama kararı

Uber’in üst yöneticisi Dara Khosrowshahi ise 23-25 Ekim’de Riyad’da Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın himayesinde düzenlenecek Gelecekteki Yatırım Girişimi (Future Investment Initiative-FII) adlı konferansa katılmayacağını açıkladı.

Khosrowshahi, Kaşıkçı olayı ile ilgili gelişmelerden rahatsızlık duyduğunu ifade ederek, konuşma yapmasının da planlandığı FII konferansına katılmama kararı aldığını kaydetti.

Amerika‘nın önde gelen gazetelerinden New York Times’ın (NYT) ardından Huffington Post ve Los Angeles Times da 23-25 Ekim’de Riyad’da düzenlenecek konferanstan medya sponsorluğunu çektiğini duyurmuştu.

Suudi reformistler için önemli bir platform olan Al Watan gazetesine büyük katkılarda bulunan ve Ortadoğu’nun en etkin gazetecilerinden biri olarak bilinen Washington Post Yazarı Cemal Kaşıkçı, 2 Ekim’de Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğuna gitmiş ve kendisinden bir daha haber alınamamıştı.

n büyük ilgiyi ise Başakşehir, Esenyurt ve Beylikdüzü’ndeki toplu konutlar görüyor. Yabancı yatırımcılar, konutun yanı sıra büyük projelere, otellere ve AVM’lere de ilgi gösteriyor. Son dönemdeki talebin toplam değerinin 35 milyar doları bulduğu ifade ediliyor.

“AVRUPA YAKASI’NDAKİ  MÜTEAHHİTLERİN MORALLERİ YÜKSELDİ”
 
TTR Yatırım Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Tataroğlu, Demirören Haber Ajansı’na yabancı yatırımcıların Avrupa Yakası’ndaki projelere olan ilgisini anlattı. “Son dönemde yabancı yatırımcının ilgisi daha fazla arttı” diyen Fatih Tataroğlu, Özellikle Avrupa Yakası’nda havalimanına yakın olan bölgelerde, Başakşehir, Beylikdüzü ve Esenyurt’ta konut alımları arttı. Bunu birkaç gerekçeye de bağlıyoruz. Son dönemdeki teşvikler ile alım kabiliyetlerinin artması, vatandaşlık mevzuatıyla alakalı düzenleme, son 1-1,5 ayda ciddi anlamda talebi arttırdı. Bunun yanı sıra Kanal İstanbul Projesi’nin bulunduğu bölgede de alımlar artmaya başladı” dedi.
 
“BİR GRUP, 320 DAİRE ALDI”
 
Özellikle körfez ülkelerinden Katar, Kuveyt, Suudi Arabistan ve yeni dönemde Çin’den yatırımcıların nitelikli projelere talep gösterdiğini ifade eden Tataroğlu, Bir daireden ziyade toplu alımlar söz konusu. Yakın zamanda bir projeden 320 daire, tek bir grup tarafından alındı. Zaten moral veren durum bu. Bireysel tek tek alıcılardan ziyade toplu alımlar söz konusu olduğu için, Avrupa Yakası’ndaki müteahhitlerin moralleri yükseldi” diye konuştu.
 
İSTANBUL’UN GÖZ BEBEĞİ PROJELERE KATAR VE ÇİN İLGİSİ 
 
Tataroğlu, “Bunlar yatırımın belli ölçekteki kısmı. Aslında ciddi anlamda İstanbul’un nokta projelerine, gayrimenkullerine alım için adımlar atıldı. Bu yakın zamanda yabancı sermayenin ülkemize girmesi açısından moral katacak. Müşavirliğini yaptığımız firmaların talepleri doğrultusunda mülk aldığımız bir yerde, 10 gün sonra aynı ürünü aynı fiyata bulamıyoruz. Daire alımında Katarlı’dan tutun da Kuveyt, Ürdün, Mısır gibi  körfez ülkelerinin neredeyse tamamından talep var. Ayrıca Kanal İstanbul’un güzergahında alımlar var. Fakat büyük ölçekli alımlarla alakalı yani İstanbul’un göz bebeği dediğimiz projelerle alakalı Katar ve Çinliler gündemde. Bunların görüşmeleri de başladı” diye konuştu.
 
OTEL VE AVM’LERE BÜYÜK İLGİ
 
Yalı ve köşk satışlarının, yabancı ilgisinin yüzde 20’lik bölümünü oluşturduğuna dikkat çeken Fatih Tataroğlu, “Bunun ana başlıklarını otel ve alışveriş merkezleri oluşturuyor. Bunlar çok yakın zamanda gerçekleşecek, alt yapıları hazırlanmış, belli aşamalara gelmiş konular. Yakın zamanda sadece Çinli ve Körfez ülkelerinin İstanbul’daki gayrimenkullere yönelik taleplerinin değeri 35 milyar doların üzerinde. Bu da ülkemize katkı sağlayacak boyutta bir bütçe. En önemli konu, yabancı sermayelerin buradaki alım kabiliyetini, alışveriş hacmini yükseltmesi açısından, ilgili kurumlar ve müşavirlik firmalarının hassasiyet göstermesi. Eğer doğru yönetilirse bu rakamların çok daha üzerine çıkılacağı ortada” şeklinde konuştu.

Zonguldak’ta, tezgahları dolduran palamutlar esnafların yüzünü güldürüyor. Kent merkezindeki Merkez Balıkçı Pazarı’nda bulunan tezgahları süsleyen palamutun tanesi 7.5, 10 ve 12.5 liradan satılıyor. Bazı vatandaşlar palamuta rağbet gösterirken, bazıları da pahalı olması nedeniyle fiyatların düşmesini bekliyor. 

Balığın bol olduğunu ifade eden balıkçı Bayram Yılmaz, “Türkiye’nin şu anki ekonomik krizine palamut balığı damgasını vurmuş durumda. Tavuğun 20 TL olduğu yerde vatandaşın imdadına palamut yetişti. 

Yaradan Allah palamudu bol verdi. Kıyma olsun et olsun tavuk olsun tavan yapmadı. Vatandaşlar palamut 7,5 lira, 10 lira 5 lira olmaz mı diyor. Mazotun 6.5 TL olduğu yerde fiyatlar uygun. Palamut çokmuş ama neden 5 TL değilmiş. Vatandaşlar balığın buraya kendiliğinden geldiğini zannediyor. Yaradan Mevla balığı bu sene bol verdi, vatandaş da bol bol yiyor, dolabına atan atıyor. Balıkların tanesi 1 kilo geliyor 10 TL’ye satılıyor. Bazı vatandaşlar balığın pahalı olmasından yakınıyor” şeklinde konuştu

Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, spot elektrik piyasasında işlem hacmi bugün düne göre yüzde 14,98 azalarak 105 milyon 819 bin 425 lira oldu.

Gün öncesi piyasada bir megavatsaat elektriğin fiyatı yarın için en yüksek saat 16.00’da 349,54 lira, en düşük saat 03.00’te 174 lira olarak tespit edildi.

Gün öncesi piyasada bir megavatsaat elektriğin aritmetik ortalama fiyatı 301,47 lira, ağırlıklı ortalama fiyatı 304,5 lira oldu.

Spot piyasada bir megavatsaat elektrik bugün en yüksek 359,70 lira, en düşük 174 liradan işlem gördü.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, kamu hizmetlerinde bürokrasinin azaltılmasına yönelik genelgesi Resmi Gazete’de yayımlandı.

AA’nın haberine göre; Erdoğan, kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde sorun çözen, çözüm üreten, sonuç ve vatandaş odaklı devlet anlayışı ile bürokrasinin azaltılmasının Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin öncelikli hedeflerinden olduğunu vurguladı.

Kamu hizmetlerinde hantallığa neden olan hususların ortadan kaldırılmasının önemine dikkati çeken Erdoğan, şunları kaydetti:

“Milletimize hizmetlerin süratli ve en iyi şekilde sunulması, devlet ve millet bütünleşmesini zedeleyen davranışlardan kaçınılması gerekmektedir. Bu itibarla kamu kurum ve kuruluşlarına yapılan tüm başvurularda, talebin sonuçlandırılması başka bir idari makamın görev alanında kalsa dahi başvurular anında incelenerek takip edilecek, talebin ilk başvuru yerinde neticelendirilmesine özen gösterilecek, başvuru sahibine yapılan işlemler hakkında gecikmeksizin nihai ve kesin bilgi verilecek.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan genelgede, başvuruların süratli ve doğru sonuçlandırılması amacıyla gerekli tüm tedbirler alınacağını belirtti.