İSTANBUL VETERİNER HEKİMLER ODASI BAŞKANI: SOKAĞA ATILAN KURBAN ATIKLARI ZONOOZ HASTALIK TEHLİKESİ OLUŞTURUYOR

İstanbul Veteriner Hekimler Odası Başkanı Prof. Dr. Murat Arslan, Kurban Bayramı öncesinde kesim kurallarına uyulması için çağrı yaptı. Kurbanların sokaklarda değil belediyelerin tahsis ettiği alanlarda kesilmesini öneren Arslan, sokaklara atılan atıkların sokak hayvanları tarafından tüketilmesinin, hayvanlardan insanlara geçen zoonoz hastalıklar açısından büyük bir tehlike oluşturduğuna dikkat çekti.

İstanbul Veteriner Hekimler Odası Başkanı Prof. Dr. Murat Arslan, yaklaşan Kurban Bayramı dolayısıyla bugün yazılı bir açıklama yaptı. Kurban kesimi sırasında uyulması gereken kurallara ve hastalık oluşturabilecek tehlikelere dikkat çeken Murat Arslan, açıklamasında şunlara kaydetti:

"KESİM YERLERİ SAĞLIK ŞARTLARINA UYGUN VE DEZENFEKTE EDİLEBİLİR OLMALIDIR: Kurban Bayramı halk sağlığı, hayvan sağlığı, hayvan refahı ve ekonomik boyutları olan karmaşık ve zor bir organizasyondur. Yıllara göre farklılık göstermekle birlikte Kurban Bayramı süresi içinde hayvan varlığımızın yaklaşık yüzde 5'i kesilmektedir. Kurban Bayramı'nda uygulanacak kuralları belirleyen 2022 yılı Kurban Hizmetlerinin Uygulanmasına Dair Tebliğ, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğ, pandemi şartlarının da dikkate alınarak kesimlerin yapılması için detaylı bilgileri içermektedir. Tebliğde kesim yerleri, genel sağlık şartlarına uygun, dezenfekte edilebilir, zemininde su biriktirmeyen, yeteri derecede aydınlatma ve havalandırması bulunan yerler olması, kesim yapacakların mutlaka sertifikalı olması gibi kurallar belirtilmiştir. Ayrıca belirtilen kurallara uymayan vatandaşlara verilecek ceza miktarları da verilmiştir.

KESİMLER MUTLAKA BELEDİYELERİN HAZIRLADIĞI ÜNİTELERDE YAPILMALI: İstanbul Veteriner Hekimler Odası olarak, Kurban Bayramı'nın amacına uygun, sağlık ve huzur içinde geçmesi için aşağıdaki kurallara mutlaka uyulmasını öneriyoruz. Kurban satın alırken kurbanlığın veteriner sağlık raporu mutlaka görülmelidir. Kurbanın sağlıklı olup olmadığını anlamak için gerekirse alanda görev alan veteriner hekimlerden yardım istenmelidir. Hayvan varlığımız açısından dişi ve genç hayvanların kesimi mutlaka önlenmelidir. Kesimin düzenli yapılması ve karmaşanın önlenmesi için mutlaka randevulu sistemle kesim yapılmalı, kesimler bayramın bütün günlerine yayılmalıdır. Kesimler mutlaka belediyelerin hazırlamış olduğu ünitelerinde yapılmalıdır. Kesim öncesi ve sonrası veteriner hekim muayenesi yapılmalı, tüketime uygun olmayan kurbanlıklara ve etlere el konulmalıdır.

ATIKLARIN SOKAK HAYVANLARI TARAFINDAN TÜKETİLMESİ ZOONOZ HASTALIK TEHLİKE YARATIYOR: Kesim sonrası hayvansal atıklar (kan, deri, iç organlar) gelişi güzel etrafa atılmamalıdır. Ülkemizde maalesef kurbanlık hayvanların yalnızca yarısına yakını belediyelerin hazırlamış olduğu ünitelerde, diğer kısmı ise kesime uygun olmayan alanlarda ve sokaklarda yapılmaktadır. Bu nedenle çevreye gelişi güzel atılan kurban atıkları sokak hayvanları (kedi, köpek) tarafından tüketilmekte, hayvanlardan insanlara geçen zoonoz hastalıklar açısından büyük bir tehlike oluşturmaktadır. Ayrıca kesim sonrası oluşan çevre kirliliği nedeniyle vektörlerde (sinek, pire, kene, fare vb.) artışlar olmakta ve kurban sonrası bu vektörlerin aracılık ettiği zoonoz hastalıklarda artış görülmektedir. Bu nedenle belediyeler tarafından atık yönetimi çok ciddi bir şekilde yapılmalıdır.

BAHÇELERİNDE KESİM YAPANLAR BETON ZEMİN TERCİH ETMELİ VE ALANI TEMİZLEMELİ: Her şeye rağmen kendi bahçelerinde kesim yapan vatandaşların kesimi beton bir zeminde yapması, bölgeyi yıkaması veya dağılan kanı toprakla kapatması önemlidir. Kesim sonrası oluşan atıkları sağlam torbalara 2/3 oranında doldurarak ağzını sıkı kapatması ve belediye çalışanlarına teslim etmesi çevre kirliliğini azaltacaktır.

HAYVANLARA EZİYET EDİLMEMELİ: Hayvanlar bir yerden bir yere götürülürken eziyet edilmemeli, kurban kesimini mutlaka ehil kişiler yapmalı, hayvanlara gereksiz acı verilmemesi için kör bıçak kullanılmamalı, hayvan refahı kurallarına dikkat edilmelidir. Kesim esnasında kişisel güvenlik ve Covid-19 açısından kurban kesilerken bölgeden en az 2 metre mesafede olmaya özen gösterilmelidir.

RİSKLER MİNİMUMA İNDİRİLMELİ: Yaklaşan organizasyonun Covid-19 tedbirleri açısından değerlendirilmesi risklerin minimuma indirilmesi için önlemler alınması ve kamuoyunun konuya ilişkin bilgilendirilmesi önem arz etmektedir. Kurban satış ve kesim alanlarına mutlaka bilgilendirici afişler asılmalıdır.

HAYVAN TAŞIMACILIĞI YAPAN ÜRETİCİLER VE GÖREVLİLER DENETLENMELİ: Bilindiği gibi gerek kurban satış yerleri gerekse kesim yerleri oldukça kalabalık ve denetimsiz ortamlar olmaktadır. Geçen yıl pandemi ortamında kutladığımız Kurban Bayramı’nda elde edilen tecrübelerden faydalanmalıyız. Şehirler arası hayvan taşımacılığı yapan üretici ve diğer görevliler mutlaka denetlenmelidir. Özellikle denetimsiz kurban kesimi bulaş açısından ciddi bir risk oluşturduğu için bu yıl cadde ve sokaklar çok iyi denetlenmelidir.

KURBANLAR MÜMKÜN OLDUĞUNDA YETİŞTİRİLDİĞİ YERDE KESİLMELİ: Kurban ve insan hareketini azaltmaya yönelik ek tedbir ve önerilen alınmasında yarar bulunmaktadır. Bu kapsamda, mümkün olduğunca kurbanlıkların taşınması yapılmadan ve yetiştirildiği yerde kesime sevk edilmesi olmalıdır. Bu amaçla yerel yönetimler arasında iş birliği yapılarak büyük şehirlerdeki vatandaşların kurbanlarını, hayvanların yetiştirildiği şehirlerde kesilmek üzere bağışlaması ve ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması önerilmelidir. Bu yolla hem kurban ibadeti yerine getirilmiş hem de kurbanın ruhuna uygun olarak ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması sağlanmış olur. Büyük şehirlerde yapılacak kesimlerde, kurban sahibinin kesim yerine gelmeden kurbanının belediye tarafından kesilerek kendisine ulaştırılması için organizasyonlar yapılabilir. Tüm bu önlemler, özellikle insan trafiği nedeniyle oluşabilecek bulaşmayı kısmen azaltacaktır. Kurban Bayramı süreci, Covid-19’dan bağımsız olarak oldukça karmaşık ve toplum sağlığı açısından riskler taşıyan bir organizasyondur. Ülkemizde zoonoz hastalıklar hala önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu nedenlerle ilgili olan tüm kurumların ortak hareket etmesi ve riski azaltması önemlidir.

ÜRETİCİLERİN ELİNDE KALAN HAYVANLAR ET VE SÜT KURUMU TARAFINDAN DEĞERİNDEN ALINMALI: Kesim alanında bulunan veteriner hekimlerden mutlaka bilgi ve destek alınmalıdır. Üreticilerin elinde kalan hayvanlar, ET ve Süt Kurumu tarafından değerinden satın alınmalıdır. Kurban Bayramı’nın huzur ve sağlıklı bir şekilde kutlanmasını dileriz."