NİĞDELİ ÇİFTÇİLER, EKİPMAN FİYATLARINDAKİ ARTIŞA TEPKİLİ: “2020 YILINDA 90 BEYGİR TRAKTÖRÜ 190 BİN LİRAYA ALDIM. ŞU AN 1 MİLYON 100 BİN LİRA”
Niğdeli çiftçiler, CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’e traktör ve ekipman fiyatlarındaki artıştan dert yandı. Bir çiftçi, “2020 yılında 90 beygir traktörü 190 bin liraya aldım. Şu an 1 milyon 100 bin falan diyorlar aynı traktörün sıfırına. En kötü pulluk hatırladığım kadarıyla 7-8 bin lira civarıydı. Şu anda 60-70 bin lira civarı” dedi. Başka bir çiftçi de “Pulluk bıçağı 40-50 liraydı. Şu an bir tanesi 250 TL” diye konuştu.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, dün Niğde’de çiftçiler ile bir araya gelerek sorunları ve taleplerini dinledi. Gürer, çiftçilerin üretim maliyetlerindeki en önemli kalemlerin gübre, ilaç, tohum, sulama suyu, elektrik faturası ve mazot olduğunu ama bunun yanında tarım yapılabilmesi için çiftçinin için traktöre ve traktör ekipmanlarına da ihtiyacı olduğunu söyledi.
“2020 YILINDA 90 BEYGİR TRAKTÖRÜ 190 BİN LİRAYA ALDIM. ŞU AN 1 MİLYON 100 BİN LİRA”
Gürer, sıkıntılarını dinlediği bir çiftçiye traktörlerin geçmiş yıllardaki ve şu andaki fiyatlarını sordu. Çiftçi, “2020 yılında 90 beygir traktörü 190 bin liraya aldım. Şu an 1 milyon 100 bin lira falan diyorlar aynı traktörün sıfırına. Alamayacağız. Ekipmanlar, en kötü pulluk hatırladığım kadarıyla 7-8 bin lira civarıydı. Şu anda 60-70 bin lira civarı” diye yanıt verdi.
“BİR TANE PULLUK BIÇAĞI 40-50 LİRAYDI 250 TL OLDU”
Bir diğer çiftçi de “Bir tane, bizim her sene sürdüğümüz ucunu değiştirdiğimiz pulluk 40-50 liraydı. Şu an bir tanesi 250 TL. Pulluğun bıçağı, uç kısmına taktığımız ufak bir parça, 3 kiloluk bir demir” sözleri ile fahiş artışlara tepki gösterdi. Üretim maliyetinde bunları amortisman gideri olarak hesaba katıp katmadıklarını soran Gürer’e çiftçiler, “Hesaba katmıyoruz, hiçbiri yok, bir yanlışımız da bu tabii” dedi.
“ŞU ANA KADAR ARABANIN YAKITI 10 BİN LİRA OLMUŞ”
Çiftçi, akaryakıt fiyatlarına gelen zamlardan da şikayet ederek “Benim eski model bir arabam var, tarlaya gelip gidiyorum kilometrede 2 TL yakıyor. O tarla başka yerde bu tarla başka yerde, her gün akşama kadar geziyoruz. Şu ana kadar arabanın yakıtı 10 bin lira olmuş” diye konuştu.
Tarlaları kiraladıklarını söyleyen çiftçiler, tarım desteklerinin arazi sahiplerine verildiği için desteklerden yararlanamadıklarını belirterek, “Adam Almanya’dan alıyor parasını” dedi. Çiftçiler, “Sigortadan da faydalanamıyoruz. Bu yıl 50 dekar domatesi sel götürdü. Sigorta yaptıramadığımız için hiçbir şeyden faydalanamadık” diye konuştu.
Gürer’de desteklerin çiftçilere değil de tarla sahiplerine verilmesi gerektiğini belirterek, şöyle konuştu:
“TARLAYI KİM EKİYORSA DESTEK ONA VERİLMELİ, DESTEK EKİM ZAMANINDA YA DA HASAT ZAMANINDA SAĞLANMALI”
“Türkiye’de en önemli sorunlardan biri de şu anda desteklerin arazi sahibine veriliyor olması. Aslında araziyi ekene verilmesi gerekir. Araziyi ekenin sigortalı olması lazım. Çiftçiliği yapan destek almıyor. Tarlayı almış, tarımla ilgisi yok. O hem desteği alıyor hem kira bedelini alıyor bu da tarımın Türkiye’de gelişmesinin önündeki en önemli engellerden biri. Tarlayı kim ekiyorsa destek ona verilmeli, destek ekim zamanında ya da hasat zamanında sağlanmalı. Çiftçiyi mutlu edecek bir fiyatta destekler belirlenmeli. Taban fiyatta çiftçinin kazanmasını sağlamalı. Eğer çiftçi refahını sağlamazsa raftaki ürünün fiyatı düşmez, şehirdeki daha pahalıya ürün alır kırsaldaki de çiftçiliği bırakır. Bunu önlemenin yolu önce çiftçinin girdi maliyetlerini düşürmek ki bunların arasında ekipman ve traktör de öncelik arz ediyor bunu sağlamadan sorunlar çözülmez.”
Gürer, konuyla ilgili yaptığı yazılı açıklamada da traktör ve ekipman giderlerinin son 2 yılda 5 kat arttığına değinerek şunları ifade etti:
“TRAKTÖR ÇİFTÇİ İÇİN BİR YERDE ELİ KOLU, AYAĞI”
“Üreticilerin özellikle kırsalda küçük aile tipi işletmeler ilaç, tohum, gübre, mazot, sulama suyu elektrik faturası ödediklerinde diğer masraflarını gelir gider hesabında çok da dikkate almazlar. Amortisman gideri ile diğer ayrıntılı giderleri dikkate alındığında tüm detaylarla ile oluşacak maliyet hesabı ile çiftçi kazanması bir yılda gerçekleşen zamlar karşısında olası değildir. Bunlara ek olarak traktör ve ekipmanlarının maliyetleri de son yıllarda ciddi oranda arttı. Traktör çiftçi için bir yerde eli kolu, ayağı; tarlada, bağda, bahçede ve odun taşımada ormanda yararlanıldığı gibi kırsalda ev tarla arası aynı zamanda nakliye aracı. Sulama suyu çıkarmak için traktörün işlevi var. Kırsalda arazi boyutuna bakılmaksızın traktör alınır, çünkü traktör çiftçi için çok yönlü işlevlidir.
“BORÇLANIP ALINAN TRAKTÖRDE ÖDEME SAĞLANMAZSA SONUÇTA İPOTEK ETTİRİLEN VARLIKLAR DA ELDE ÇIKIYOR”
Esasen bütünüyle artan girdi maliyetleri çiftçinin, üreticinin belini büküyor. Bir de yeni traktör için borçlanma ve borcunu ödeme de yaşadığı sorunlar var. Sorunu en derin hisseden kırsalda küçük aile tipi işletmelerdir. Tarımı taşıyan kırsalda küçük aile tiplerinin öneminin büyüklüğü fark edilmelidir. Ne var ki kırsal her alanda sürekli kan kaybediyor. Çiftçi, traktör ve ekipmanların fiyatlarındaki yüksek artış nedeniyle yeni traktör ve ekipman almakta zorlanıyor ve borçlanıp alınan traktörde ödeme sağlanmazsa sonuçta ipotek ettirilen varlıklar da elde çıkıyor.
“HAZİRAN 2022’DE 5 BİN 994 ADET TRAKTÖR ÜRETİLMİŞ OLUP BİR ÖNCEKİ YILA GÖRE YÜZDE 29’LUK BİR AZALMA OLDUĞU GÖRÜLÜYOR”
Türk Tarım Makinaları Endüstrisi Haziran 2022 raporuna göre, Haziran 2022’de 5 bin 994 adet traktör üretilmiş olup bir önceki yıla göre yüzde 29’luk bir azalma olduğu görülürken son 5 yılın haziran ayı verileri dikkate alındığında, 2022 yılındaki değişim yüzde 21,7 seviyesindedir. 2022 yılının Ocak–Haziran döneminde 33 bin 40 adet traktör üretilmiş olup, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18,6’lık azalma olduğu da raporda belirtilmektedir.”