OSMANİYE KADİRLİ'DE ÇAY OCAĞINDA ÇALIŞAN YILMAZER: "'MASADAN HESAP ALMA HESAP BENDE’ DERLERDİ, ŞİMDİ O İŞLER BİTTİ"
BURHAN DEMİRCİOĞLU
Osmaniye’nin Kadirli ilçesinde çay ocağında çalışan Durdu Yılmazer, "Masasına vardığın zaman 'bir çay ver şuraya' önce öyleydi daha fazlaydı. Masadan kalkan 1 kişi ödüyordu hesabı şimdi vatandaş ne yapsın ki? 10 kişi olsa 50 lira, bir kişi ağalık yapamıyor. Eskiden ‘tamam’ derdi ‘masadan hesap alma hesap bende’ derlerdi şimdi o işler bitti" dedi. Vatandaş Fazlı Alp, "Eskiden dostumuzu, eşimizi çağırıyorduk çay falan ısmarlıyorduk. Çay o zaman ucuzdu çağırıyorduk" ifadelerini kullandı.
Osmaniye’nin Kadirli ilçesinde çaya ve şekere üst üste gelen zamlardan dolayı birçok kahvehane ve çay ocağı bulunan Çamlı Kahve Meydanı’nda hem müşteri sayısı hem de çay ısmarlayanların sayısı azaldı.
"EKONOMİ SIFIR"
Çay ocağı işçisi Durdu Yılmazer şunları söyledi:
"Çay 5 lira, vatandaşın durumu da belli. Ekonomik yönden desen vatandaş perişan. Vatandaş şurada gelip bir simit alsa simit 8 lira, 5 lira çaya verecek 13 lira, bir de su içecek 5 lirada o, 18 lira. Vatandaş ne yapsın? Görüyorsunuz koskoca 200 bine yaklaşık nüfusu var Kadirli’nin vatandaştan şu caddeden karşıya geçmenin imkânı yoktu. Vatandaş sıkıntıda kimse yok. Alım gücü yok. Gelmiyorlar görüyorsunuz sabahları oluyor bir iş, kıpırdama. Çaya 5 liraya pahalı diyor otursa bir şişe su içse 5 lira. Masasına vardığın zaman 'bir çay ver şuraya' önce öyleydi daha fazlaydı. Masadan kalkan 1 kişi ödüyordu hesabı şimdi vatandaş ne yapsın ki? 10 kişi olsa 50 lira, bir kişi ağalık yapamıyor. Eskiden ‘tamam’ derdi, ‘masadan hesap alma hesap bende’ derlerdi, şimdi o işler bitti. Vatandaş, belki 2 çay parası var bir çay ocağına oturuyor, bir arkadaşım gelir diye bir sağına bakıyor bir soluna. Onun yanında da bir arkadaşı olur 4 çay, o da 20 lira arkadaş onunla oturmaya da korkuyor. Vatandaşa ne diyeceksin? Ekonomi sıfır."
"BİRÇOK KİŞİ EVİNDEN ÇIKMIYOR
Çay ocağı esnafı Murat Okan ise "Önceden çok aşırı tepki veriyorlardı yani artık böyle kahveciyle kavga etme derecesine getiriyorlardı. Hesap vermeden kalkıp giden oluyordu. Benim bu kahveye daha çok gençler geliyor 20-25 yaşlarında. Dışarıdaki bütün zamları gördükten sonra itiraz etmiyorlar yani edemiyorlar çünkü biliyorlar mecbur kaldığımızı. Birçok kişi evinde çıkmıyor. Çay ısmarlama da bitti simit ısmarlama da bitti. Yemeklere hiç yanaşmıyorum o zaten ayrı bir şey yani" dedi.
Yevmiyecilikle geçinen Eyüp Şamlı, "Durum vahim, vallahi durum vahim. Bir bardak çay 6 lira, 7 lira olursa biz ne yapmamız lazım? Ben günde 380 liraya şimdi yevmiyeye gidiyorum, daha az önce geldim. Çarşıya çıktığım zaman bitiveriyor. Ben bugün 6 bardak içtim, mecbur 3 bardağa düşüreceğim" dedi.
"HER ŞEYE ZAM, ZAM, ZAM..."
Yevmiyecilik yaparak geçinen Kadir Dalkıran, "4 bardak, 5 bardak 10 bardak çay parası ödediğim gün vardır benim. Şimdi oturup oyun oynayamıyorum ben. 4 tane çay parası versen 20 lira. Ben cebimdeki 20 lirayı oraya verirsem ekmek parasını nereden bulacağım? Gördün mü? Bir bardak çay ısmarlayan var mı? Evvel ısmarlıyorduk ama" ifadelerini kullandı.
Vatandaş Fazlı Alp, "Eskiden dostumuzu, eşimizi çağırıyorduk çay falan ısmarlıyorduk. Çay o zaman ucuzdu çağırıyorduk gelin kardeş 3 tane 5 tane çay için diye. Şimdi çağırıyorlar ‘Fazlı ne yapıyorsun’ arkamı dönüyorum, ne yapması mı var bunun çay olmuş 5 lira. Çay içer misin diye çağıramıyorum adamı görüşürüz diyorum sadece. Serdar oturmuş yanıma, yanımdan kalksaydı diyorum. Kahveciler orada oturmuş Fazlı abim çay ısmarlar, nasıl ısmarlasın? Şimdi arkamı dönüyorum şuradan kaçıyorum adamlar gittiğinde geri geliyorum. Her şeye zam, zam, zam..." şeklinde konuştu. Bir vatandaş, "Şeker fabrikası koymadılar işte şeker İspanya’dan geliyor. Bizim kaç tane şeker fabrikamız vardı bir tane var mı şimdi" dedi.
