Çocuğa sadece kitap okumak yetmez

Uzman Psikolog Erdem Ocak, etkileşimli kitap okumanın çocuğun gelişimine yönelik katkılarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Ebeveynlerin birçoğunun, okul öncesinde olan çocuğunun rahatça konuşabilmesini, anlaşılır cümleler kurabilmesini, kendisini ifade edebilmesini istediğine işaret eden Ocak, bunun için çocuğa kitaplar okunduğunu, masallar ve hikâyeler anlatıldığını belirtti.

Ocak, "Ancak henüz okuma yazma bilmeyen okul öncesi dönem çocuğun kendini ifade etme, rahatça konuşabilme, anlaşılır cümleler kurabilme, anlatmak istediğine uygun kelimeleri seçip kullanabilme becerilerini geliştirmek için onun ilgisini çekmek, dikkatini sürdürmesini sağlamak gerekir. Etkileşimli kitap okuma, çocuğun bu becerileri geliştirmesinde etkili bir yöntemdir. Bu sayede hem çocuğun gelişimsel becerilerine destek olunur hem de ebeveyn-çocuk bağı güçlenir." dedi. 

Çocuğa kısa cevaplı sorular sorulmalı

Kitap okurken çocukların dinleyici yani pasif durumda olduğunu hatırlatan Ocak, etkileşimli kitap okuma ile çocuğun pasif dinleyici olmaktan çıkıp sürece katıldığı aktif bir dinleme durumuna geçiş yaptığını ifade etti.

Ocak, "Kitabı okurken bazı yerlerde sorular sormak, çocukların sorularını, ek sorularla devam ettirmek, çocuğunuzun bildiği kelimeler olduğunda, o kelimenin ne demek olduğunu sormak etkileşimli kitap okumanın yollarından bazılarıdır. Çocuğa 'Evet-Hayır' gibi kapalı uçlu sorular yerine 5N1K (Ne, Nasıl, Nerede, Ne zaman, Neden, Kim) gibi kısa cevaplı ve açık uçlu sorular sormak; çocuğu düşünmeye ve konuşmaya teşvik ederek dil becerilerini kullanmasını sağlar. Bunun yanı sıra geri bildirimlerle birlikte çocuğa yeni bilgiler öğretilebilir. Bu şekilde çocuk söylediklerini yeniden biçimlendirme, mevcut bilgiye yeni bilgiler ekleme, yanlış öğrenilen düzeltme becerilerini geliştirebilir."

Etkileşimli kitap okuma çocuğun özgüvenini geliştiriyor

Ocak, şöyle devam etti:

"Çocuktan bir öyküdeki bir ifadeyi veya cümleyi tamamlamasını, resme bakarak ne ifade ettiğini anlatmasını istemek, öyküdeki karakterlerin kim olduklarını veya karakterlerin özelliklerini sormak, gerçek hayatınızda ilişkilendirilebilecek bir olay varsa öykü ile gerçek hayat arasında bağlantı kurmasını sağlamak gibi yöntemler, etkileşimli kitap okumak için kullanılabilir. Bu gibi etkinlikler çocuğu yalnızca dinleyici olmaktan çıkararak kitaba dahil edilmesini sağlar. Bu şekilde henüz okuma yazma bilmeyen çocuk; paylaşımlı, etkileşimli ve ilgisini sürdürdüğü bir aktiviteye katılabilir. Bu da çocuğun okul öncesinde ve okul döneminde kuracağı sosyal iletişim, dikkat, dil, kendini ifade edebilme becerilerinin yanı sıra erken okuryazarlık ve okula yönelik akademik becerilerini de artırır, kelime haznesinin ve özgüveninin gelişmesine katkıda bulunur." (İLKHA)