D vitamini nedir? Eksikliği neden olur? Demir yönünden zengin besinler nelerdir?

Beslenme Uzmanı ve Fonksiyonel Tıp Diyetisyeni Gamze Tunç Gümüş konu hakkında bilgiler verdi.

Güneş ışınlarının, ciltteki bir kimyasalı aktif bir vitamin (kalsiferol) formuna dönüştürmesiyle vücutta D vitamini üretilir. Aslında birçok hekim ve diyetisyen görüşüne göre d vitamini bir vitamin değil, hormon görevini üstlenmektedir.

D vitaminin iki şekli vardır:

D2 formu: Ergokalsiferol olarak bilinen D2 vitamini, takviyeli gıdalar, bitkisel gıdalar ve vitamin takviyelerinden alınabilir.

D 3 formu: Kolekalsiferol denen D3 vitamini, takviyeli gıdalar, hayvansal gıdalar ve vitamin takviyelerinden alınır, ultraviyole ışınları etkisiyle deride sentez edilebilir. Ciltte sentezlenen veya gıdayla alınan formu biyolojik olarak etkisizdir. Karaciğer ve böbrekteki çeşitli reaksiyonlardan sonra aktif hale gelir.

D vitamini yeterli düzeyde alınmadığında;

*Raşitizme,

*İleri yaşlarda osteoporoza yani kemik erimesine

*Bağışıklık, beyin ve sinir sistemi sağlığının bozulmasına

*Çocukların büyüme ve gelişme sürecinde aksaklıklara

*İnsülin seviyelerini dengeleyememesine

*Kanserli hücrelerin büyümeye devam etmesine

*Akciğer fonksiyonunu kardiyovasküler sağlığın bozulmasına sebep olabilmektedir.

Aynı zamanda; D vitamini eksikliğinin diyabet, depresyon sjögren sendromu, kardiyovasküler hastalıklar, -epilepsi, kolesterol, kronik böbrek yetmezliği hipertansiyon, astım gibi kronik hastalıklara yol açabileceği gibi üst solunum yolları hastalıkları, eklem ağrısı ve dermatit gibi akut hastalıklara da yol açabileceği gözlenmiştir.

D Vitamininde uygun seviye nedir?

Tüm dünyada bir milyardan fazla insanda eksikliği görülen D vitamininin tespiti için değerler; serum 30 ng/ml den yüksek ise yeterli düzey olarak kabul edilmektedir.

Ancak bu değer 40-50 ng/ml arasında olması, hayat kalitesinin daha iyi olmasından tutun, depresyon, uyuklama hali, yorgunluk ve kronikleşmiş halsizlik durumlarına engel olmaktadır

D Vitamini Eksikliği Kimler de Görülür?

*Açık tenli kişiler

*Kapalı ortamda çalışan kişiler

*Yaşlılar

*Beslenme bozukluğu olanlar

*Yüksek faktörlü güneş kremi kullananlar

*Kapalı giysi giyenler

*Gebe ve emziren kadınlar

*Böbrek hastalığı olan kişiler

*Karaciğer hastalığı olanlar

D Vitamini Eksikliği Nasıl Belirti Verir?

D vitamini eksikliği belirtileri depresyon, kemik ağrısı, sık sık soğuk algınlığına yakalanma ve halsizlik gibi şekillerde ortaya çıkabilir.

D vitamini fazlalığı belirtileri ise aşırı D vitamini alımında, vücut ağırlığında istemsiz ve hızlı kayıplar, yorgunluk, yer ve zaman algısında bozukluk, kusma veya kabızlık gibi sorunlar şeklinde kendini gösterebilir.

D vitamini alınabilecek besinler nelerdir?

Süt, ayran, kefir, peynir ve yoğurt, tereyağı, ton balığı, somon, maydanoz, ısırgan otu, yulaf, uskumru, istiridye, karaciğer, yumurta sarısı, tatlı patates. (İLKHA)