SUDAN'DA 1 MİLYON DÖNÜM TARIM ARAZİSİ İŞLENECEKTİ, İKİ ÜLKE ARASINDAKİ ULUSLARARASI ŞİRKET CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'IN KARARIYLA TASFİYE EDİLDİ

Kuruluş aşaması 10 yıl öncesine uzanan ve AKP’li eski Tarım Bakanları Mehdi Eker, Faruk Çelik ve Bekir Pakdemirli’nin sürekli gündemde tuttuğu "Sudan’da Tarım" projesinin ana unsurunu oluşturan Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Anonim Şirketi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın aldığı kararla tasfiye edildi. CHP’nin Tarım Bakanlığı’ndan sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Erhan Adem bu duruma tepki gösterdi. Adem, “Harcanan paranın yaklaşık 14 milyon TL olduğu söyleniliyor. Buradan Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya soruyorum sizin tarımdaki vizyonunuz bu mu” diye sordu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan; Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün (TİGEM) bağlı ortaklığı olan Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Anonim Şirketi, tasfiyesine karar verdi. Erdoğan’ın 7899 sayılı Kararına göre; tasfiye işlemleri ilgili mevzuat kapsamında yürütülerek ortaklık payından kaynaklı tüm hak ve yükümlülükler TİGEM'e devredilecek. Tasfiyeye ilişkin karar Resmi Gazete’de bugün yayınlandı.

Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Anonim Şirketi 2015 yılında kuruldu. Şirket sermayesinin yüzde 80’i, Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne, yüzde 20’si Sudan’a aitti. Türkiye’nin Sudan’da tarımsal üretim yapması konusundaki çalışmalar Mehdi Eker’in bakanlığı döneminde başladı. Faruk Çelik ve Bekir Pakdemirli döneminde ise konu sürekli gündemde tutuldu.

ERHAN ADEM: VİZYONUNUZ BU MU?

Tarım Bakanlığı’ndan sorumlu CHP Genel Başkan Yardımcısı, Erhan Adem de konuya ilişkin şunları söyledi:

“Türk- Sudan uluslararası tarım şirketi kuruldu. Mehdi Eker döneminde 785 bin hektarlık alanı kiralama çalışmaları başladı. O dönemde Faruk Çelik, ‘Sudan’da tarım yapmak vizyon meselesi’ diyordu. Geçtiğimiz 10 yıllık süreçte yayınlanan Cumhurbaşkanı talimatıyla bu şirket kapatıldı. Harcanan paranın yaklaşık 14 milyon TL olduğu söyleniliyor. Buradan Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya soruyorum sizin tarımdaki vizyonunuz bu mu?”

FUAT OKTAY, 1 MİLYON DÖNÜM TARIM ARAZİSİ İŞLENECEĞİNİ SÖYLEMİŞTİ

Dönemin Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, 13 Ağustos 2021’de Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu'nca (DEİK) Ankara'da düzenlenen "Türk İş İnsanları ve Yatırımcılar ile Dar Kapsamlı İstişare Toplantısı"nda Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el Burhan ile bir araya gelmişti. Oktay, Sudan’la tarım işbirliği için şu açıklamayı yapmıştı:

“Sudan ile ticaretimiz 2020 yılında toplam 480 milyon dolara ulaşmıştır. Önümüzdeki 5 yıllık dönemde 2 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefini aşacağımıza inanıyoruz. Bu hedef doğrultusunda, Sudan ile ticari iş birliğimizde madencilik önemli bir alandır. Sudan tarafının samimi desteğiyle Türk firmalarına tahsis edilen sahalardaki sorunların çözüleceğine ve maden alanında kazan-kazan temelinde kurulan iş birliklerimizin verimli şekilde devam edeceğine inanıyorum. Tarım alanında Türkiye-Sudan iş birliğini de güçlendirmeyi arzu ediyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımız ve zatıaliniz başkanlığında dün gerçekleşen verimli temaslar sonucunda Sudan’da ilk etapta 100 bin hektar yani 1 milyon dönüm tarım arazisi ülkemiz tarafından işlenmeye tahsis edilmiştir. Bu miktarın ileride artırılması hususunda da mutabık kalınmıştır.”

PAKDEMİRLİ: SUDAN VE TÜRK ÖZEL SEKTÖRÜ KOL KOLA GİRECEK.

Dönemin Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, 24 Kasım 2018’de yaptığı açıklamada, "Sudan'da yaptığımız ofis açılışının ardından, Türkiye ve Sudan tarafı bir araya gelerek ülkedeki tarım yatırımlarına başlayacak." dedi. Pakdemirli, Sudan'dan 99 yıllığına kiralanan tarım arazilerinin işletilmesi için yüzde 80'i Türkiye ve yüzde 20'si Sudan ortaklığıyla kurulan uluslararası şirketin bir şubesini Hartum'da kurduklarını belirterek, söz konusu ofiste 12 bin 500 hektarlık arazide kurulacak pilot çiftliğe ilişkin işlemlerin yapılacağını söylemişti. 

Projede, iki ülke için "kazan kazan" prensibiyle hareket ettiklerini belirten Pakdemirli, o tarihte şu açıklamayı yapmıştı:

"Onların da tarım teknolojilerine ilişkin bilgi birikimine ihtiyaçları var. Biz onlara bu birikimi ve istihdam olanağı sağlayacağız. Bize verdikleri arazilerde eğitim imkanları yaratılacak ve tarımsal uygulamalar gösterilecek… Sudan ve Türk özel sektörü kol kola girecek. Bu kapsamda, traktör, makine, sulama, gübre, ilaç ve tohum firmaları için de fırsatlar oluşacak. Özel sektöre yapılacak kiralama süresi 35 yılla başlatılacak ve 32'şer yıllık sürelerle uzatılabilecek. İsteyen firmalar için bu süre daha kısa da tutulabilecek."