Sebze ve meyve hali esnafı: Yüksek fiyatların sorumlusu üretim bölgeleridir
Üreticinin satışa sunduğu fiyat ile market veya pazardaki fiyatın aynı olmaması maliyetinin artmasına bağlanılıyor.
Tarladaki fiyat ile marketteki fiyatın neden aynı olmadığını açıklayan sebze ve meyve komisyoncuları, yaşanan durumun önlenmesi için denetimin şart olduğunu belirtti.
Sebze ve meyve sektörünün denetime muhtaç bir sektör olduğunu belirten esnaf, üretim bölgelerinde fiyat ve fatura kontrolü yapılmasını talep etti.
Esnaf, halde ucuz olan ürün ile pazarda pahalı olan ürünün arasında kalite farkı olduğunu belirterek sebze ve meyvedeki fiyatın arz ve talebe göre olduğunu ifade etti.
Şanlıurfa Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği (ŞASEMKOM) Başkanı Kemal Sezer ve üretici Yusuf Kılıç, marketler arasındaki fiyat farkı ile ilgili konuştu.
"Ürünlerin fiyatı satıcının vicdanına bağlıdır"
ŞASEMKOM Başkanı Kemal Sezer
Denetim olmadığından dolayı ürünün fiyatını satıcının belirlediğini söyleyen ŞASEMKOM Başkanı Sezer, "Hal pazarı kazanmıyor, dışarı kazanıyor. Buradaki domates 4-5 lirayken, dışarda 10 liraya satılıyor. Bu konuyu belediye ile konuştum, piyasanın serbest olduğunu ve bu duruma karışamayacaklarını söylediler. Üreticiye hiçbir şey kalmıyor. Bu pahalılık dünyada var. Üretici bir şey kazanmıyor. Serbest piyasa olduğu için ürünlerin fiyatı satıcının vicdanına bağlıdır. Zabıta denetim yapmadıktan ve serbest piyasa varken satış fiyatı istenilen fiyat olabilir. Belediyenin ve maliyenin bu duruma el atması gerekir. Satış fişlerinin kontrol edilmesi gerekir. Her şey mazota bağlıdır, indirim olursa ürünlerin fiyatı da düşer. Domates 3 buçuk liraya da alınır ama o kadara mal ediliyor. Domates, başka illerden geldiği zaman 1 lira kirası, 1 buçuk lira masrafı var. Peki, üreticiye ne kalacak? İnanın zarar ediyoruz. Buradan çıkan ürünün marketteki fiyatına karışamıyoruz. " diye konuştu.
"Arada oluşan fazla fiyat farkı da ekonomik sıkıntıdan kaynaklanıyor"
ŞASEMKOM eski Yönetim Kurulu üyesi Yusuf Kılıç
Satın alınan ürünlerin fiyatının yüzdelik dilime göre belirlendiğini ifade eden üretici ve aynı zamanda ŞASEMKOM eski Yönetim Kurulu üyesi Yusuf Kılıç, "3 liraya alınan bir malın kaç liraya satılabileceğinin devlet tarafından belirlenen yüzdelik dilimi var. Pazarcıların bu yüzdelik dilime uyması veya yereldeki sorumluların bunu denetlemesi gerekir. Arada oluşan fazla fiyat farkı da ekonomik sıkıntıdan kaynaklanıyor. Herkes kendini ekonomiye göre hazırlamak durumundadır. Geçen sene 100 liraya yatırılan fatura, bu sene 250-300 liraya yatırılıyor. Bu dengeyi de koruyabilmek için satıcılar da kendilerine göre önlem almak zorundadır. Geçen sene kiloda 1 lira koydukları ürünlere; bu sene 1,5-2 lira koymak zorunda kalıyorlar. Bunu düşününce onları haklı görüyorsun ama bu defa da halk sıkıntıya düşüyor. Halka pahalı ürün satılmak zorunda kalınıyor. Bu durum denetimle giderilebilir. Hal ile pazarlar arasındaki bağlantı kurulursa denetim de sağlanır." şeklinde konuştu.
"Fiyatlar kaliteye göre değişir"
Kılıç, ürün fiyatının kaliteye göre değiştiğini belirterek, "Bazı ürünlerin fiyatı sebze halinde düşüktür, bazı ürünlerinki de yüksektir. Fiyatlar kaliteye göre değişir. Vatandaşımız da ikisi arasındaki bağlantıyı kurmuyor. Halde '3 liraya domates var' deyip de 'pazarda 10 liraya satılıyor' dediğiniz zaman bu doğru bilgi değildir. Halde sorduğu domates düşük kalitededir, pazarda 10 liraya satılan domates birinci kalite dediğimiz üründür. Vatandaşların bu duruma da dikkat etmesi gerekir. Pazarcı esnafının da bu duruma dikkat edip vatandaşı düşünmesi gerekir. Pazarcıların da 'vatandaşı kandıralım' diye bir düşüncede olduklarını tahmin etmiyorum." ifadelerini kullandı.
"Sebze ve meyvede fiyatı hiç kimse belirleyemez"
Yüksek fiyatların sorumlusunun üretim bölgeleri olduğunu dile getiren Kılıç, "Sebze ve meyve sektörü, başlı başına denetime muhtaç bir sektördür. Denetimin de tepeden yapılması gerekir. Ticaret Bakanlığının üretim bölgelerinde fiyat ve fatura kontrolü yapması gerekir. Tüketim bölgelerindeki fiyatlar ile karşılaştırıp yasal olan kâr oranının belirlenmesi gerekiyor. Yıllarca denetim yapılması gerektiğini söylüyoruz ama maalesef istediğimiz denetim olmuyor. Hal pazarı esnafı olarak hiçbir zaman fiyat denetiminden kaçmadık. Yüksek fiyatların sorumlusu biz değiliz. Yüksek fiyatların sorumlusu üretim bölgeleridir. Son halka olarak da tüketim yeri olan pazarlar, manavlar ve marketlerdir. Sebze ve meyvede fiyatı hiç kimse belirleyemez. Fiyatı arz ve talep belirler. Bir ürün halde çok, talep de azsa fiyat düşer. Ürün az ve talep çok ise fiyat yüksek olur." dedi. (İLKHA)
